22 september 2022
Geplaatst door Maartje

In de archieven dook deze bijzondere foto uit 1950 op van een scène uit de film "Een Weg naar Fort De Bilt" waarbij een overval op het Huis van Bewaring Wolvenplein wordt nagespeeld. Het is een zwijgende film die een beeld wilde geven van het verzet in Utrecht tijdens de Tweede Wereldoorlog. De film werd rond 1950 door de LKP-Filmdienst Utrecht opgenomen en deels gemonteerd, maar bleef door het overlijden van cameraman Paul Wolvekamp tot 1995 onvoltooid. Het bijschrift bij de foto van F.F. van der Werf was: "Zondag werden de opnamen voor de verzetsfilm door de K.P. filmdienst voortgezet bij de gevangenis op het Wolvenplein. Profiterend van licht en schaduwwerking wisten wij deze opname te maken van de overweldiging van de Duitsche schildwacht bij een der toegangspoorten op het Wolvenplein." 
 

Flinke tijd later, is Utrecht jaarlijks het middelpunt van het Nederlandse Film Festival in Utrecht. Anderhalve week lang is Utrecht filmhoofdstad van Nederland. In en om de voormalige gevangenis zijn tenminste drie speelfilms opgenomen: Zwartboek (2006), De Helleveeg (2016) en De Oost (2021). Naast speelfilms speelt Wolvenplein in veel tv-programma’s en series een hoofdrol. Al voordat de gevangenis gesloten werd, maakte RTV Utrecht in 2013 een vijfdelige serie een uniek inkijkje in het reilen en zeilen. En voor de serie ‘Ik werk achter de tralies’, Jong (2011) ging Klaas van Kruistum op onderzoek wat er klopt van het vooroordeel dat een Nederlandse gevangenis een hotel is. 

Na sluiting brak de gevangenis als opnamelocatie pas echt door. Een kleine greep:
-    VPRO-dramaserie The Spectacular (2021) over een reeks dodelijke IRA-aanslagen in Nederland in de jaren ’80.
-    Het Jachtseizoen, gepresenteerd door Giel de Winter, Thomas van der Vlugt en Stefan Jurriens van StukTV. Elke aflevering slaat een bekende Nederlander (bijvoorbeeld Anna Nooshin, Herman den Blijker en Bram Krikke) op de vlucht voor de mannen van StukTV. Meerdere malen is de startlocatie de voormalige gevangenis aan het Wolvenplein.
-    In Dream School (serie 2017) neemt misdaagverslaggever Peter R. de Vries de leerlingen mee naar de zoals Peter zelf zegt ‘roemruchte locatie‘, de gevangenis aan het Wolvenplein in Utrecht. Hij bespreekt met de leerlingen vragen als: is levenslang echt levenslang? En wat vinden zij van de gevangenisstraffen in Nederland?
-    Op 16 augustus 2017 zendt de NTR een programma uit over de dan precies 40 jaar geleden gestorven Elvis Presley. Wolvenplein is voor de televisieopnames eenmalig omgebouwd tot een Jailhouse Rock-tempel. Elvis-liefhebber Eric Corton ontvangt op deze locatie de grootste Nederlandse artiesten voor wie deze legende veel heeft betekend.
-    Misdaadcollege (2020): vanuit de voormalige gevangenis in Utrecht, leggen politie en justitie uit hoe ze misdaadzaken oplosten. Tijden de pandemie is het Wolvenplein is met zijn lange gangen en vele trappen zeer geschikt voor opnames in de anderhalvemetersamenleving. 
-    In de Videolandserie Nieuwe Buren met Bracha van Doesburg en Daan Schuurmans is het Griftpark en de gevangenis ook gespot.
-    Tot slot is het Wolvenplein ook in het buitenland bekend geworden: de gevangenis is bijvoorbeeld decor voor de Turkse tv-serie Evlat Kokusu.